การเตรียมดินตามชนิดเนื้อดิน

การจำแนกชนิดดินอย่างง่าย

การจำแนกเนื้อดิน เป็นการจำแนกองค์ประกอบเชิงกายภาพของดิน เนื่องจากดินในแต่ละสถานที่มีลักษณะแตกต่างกัน จำเป็นต้องเก็บตัวอย่างดินส่งห้องปฏิบัติการ เพื่อวิเคราะห์หาองค์ประกอบของดินว่าเป็นดินชนิดใด เพื่อจะได้วางแผนและจัดการพื้นที่ปลูกได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม แต่สถาบันวิจัยพืชไร่ (2554) ได้แนะนำวิธีการตรวจสอบชนิดดินอย่างง่ายไว้โดยการปั่นดินเป็นเส้นเพื่อเปรียบเทียบดินชนิดต่าง ๆ ดังตาราง

ตาราง เกณฑ์ในการพิจารณาเนื้อดินในแปลงปลูกอย่างง่าย

ลักษณะดิน	ปั้นเป็นเส้นยาว (ซม.)	เนื้อดิน	เทียบเท่าเปอร์เซ็นต์ดินเหนียว (%)
ทรายแยกเป็นเม็ด	ปั้นเป็นเส้นไม่ได้	ทราย	0 – 5
ทรายเป็นเม็ดและติดมือ	0.5 – 1.5	ทรายปนร่วน	5 – 15
ทรายเกาะเป็นก้อนบ้าง	1.5 – 2.5	ร่วนปนทราย	10 – 20
นุ่มลื่นมือ แน่น ไม่มีเม็ดทราย	4.0 – 5.0	ร่วนปนเหนียว	25 – 40
เหนียว หนัก ยืดมาก	> 7.5	เหนียว	> 45

ที่มา: (สถาบันวิจัยพืชไร่, 2554)

การเตรียมดินกลุ่มดินเนื้อละเอียด ที่ประกอบไปด้วย ดินเหนียว ดินเหนียวปนทรายแป้ง ดินเหนียวปนทราย ดินร่วนเหนียว และดินร่วนเหนียวปนทรายแป้ง ในการเตรียมพื้นที่ต้องเตรียมขณะที่ดินมีความชื้นเหมาะสม เนื่องจากความชื้นมีความสำคัญต่อการไถในดินชนิดนนี้ หากมีความชื้นมากเกินไป เช่น หลังฝนตกไม่ควรไถทันทีต้องรอให้ดินมีความชื้นลดลงก่อนจึงจะสามารถถะได้ ส่วนการไถพรวนสามารถทำได้หลังจากไถดะขณะที่มีความชื้นเหมาะสมเช่นกัน เพื่อทำให้ดินมีความร่วนซุย แต่หากไถขณะที่ดินที่แห้งเกินไปจะทำให้ดินแตกละเอียด แต่สามารถไถไว้ก่อนเพื่อรอฝนได้ และเมื่อฝนตกสามารถปลูกได้เลยโดยไม่ต้องยกร่องเป็นการลดค่าใช้จ่ายจากขั้นตอนการยกร่องไปอีกหนึ่งขั้นตอน

การเตรียมดินกลุ่มดินเนื้อปานกลาง ที่ประกอบไปด้วย ดินร่วนเหนียวปนทราย ดินร่วน ดินร่วนปนทรายแป้ง และดินทรายแป้ง ดินชนิดนี้มีสมบัติการระบายน้ำได้ไม่เร็วหรือช้าเกินไปและมีการระบายอากาศได้ดี ดังนั้นในการเตรียมพื้นที่ต้องเตรียมขณะที่มีความชื้เหมาะสมโดยการไถ 2 ครั้ง คือ ไถดะและไถแปร ในการไถดะจะใช้ผาล 3 หรือ ผาล 4 ในการไถ โดยในการไถจะไถให้มีความลึกไม่น้อยกว่า 30 เซนติเมตร ส่วนการไถครั้งที่ 2 เป็นการไถแปรจะไถหลังจากไถดะได้ทันทีหรือเว้นไว้ไม่เกิน 2-3 วัน และควรทำขณะที่ดินมีความชื้อเหมาะสมเช่นกัน

การเตรียมดินกลุ่มดินเนื้อหยาบ ที่ประกอบไปด้วย ดินทรายร่วน และดินร่วนปนทราย มีคุณสมบัติดีสามารถปลูกสำหรับการปลูกมันสำปะหลังได้ทั้งฤดูต้นฝนและปลายฝน ดังนั้นการเตรียมดินเพื่อปลูกเตรียมดินเหมือนกับการเตรียมดินกลุ่มดินเนื้อปานกลางมีการไถดะและไถแปร แต่ต้องยกร่องก่อนปลูก